Podczas projektowania systemu car audio od razu napotykamy się popularną opinię, że w pierwszej kolejności należy wygłuszyć drzwi. Czym właściwie jest wygłuszenie drzwi, na czym polega i co nam daje? Jakie są rodzaje materiałów wygłuszających?
Po co wygłuszać drzwi?
Wygłuszenie drzwi ma dwa zasadnicze cele. Pierwszym z nich jest wyciszenie wnętrza pojazdu poprzez wyciszenie szumów dobiegających z drogi w czasie jazdy. Drugim jest znacząca poprawa jakości i ilości basu dobiegającego z głośników niskotonowych znajdujących się w drzwiach. W oby tych przypadkach dochodzi do tego redukcja skrzypienia i trzeszczenia plastików z boczków drzwi. Podstawa obu tych rodzajów wygłuszeń jest taka sama, wygłuszanie celem wyciszenia pojazdu różni się tylko tym, że dokładamy dodatkowe materiały typowo wyciszające szumy. Wszystko zostanie opisane w
poniższym artykule.
Czym wygłuszyć drzwi samochodowe?
W obecnych czasach już dawno zrezygnowano z mat bitumicznych. Były one twarde, łamliwe, ciężkie w aplikacji (wymagały podgrzewania) a ich własności były wątpliwe. Dziś stosuje się w zasadzie tylko maty alubutylowe. Składają się one z warstwy butylu o grubości zazwyczaj od 1,5 do 4 milimetrów pokrytej warstwą aluminium o grubości od 100 do 200 mikronów. Głównym celem ich stosowania jest pochłanianie wibracji o niskich częstotliwościach. Parametrem określającym skuteczność działania maty alubutylowej jest MLF (ang. Mechanical Loss Factor). Jego zakres wynoszący od 0 do 1 określa zdolność materiału do tłumienia drgań mechanicznych. Im wyższy, tym lepiej dana mata pochłania wibracje. Najbardziej podstawowe materiały mają MLF na poziomie 0,1 – 0,2, natomiast materiały premium posiadają MLF w granicach 0,5 – 0,6. Z racji zdolności pochłaniania niskich częstotliwości, alubutyl idealnie sprawdza się w drzwiach, ale również na klapie bagażnika czy na nadkolach. Oprócz pochłaniania wibracji z głośników niskotonowych, świetnie pochłania uderzenia kamyczków o nadkola, ale również powstrzymuje wibracje klapy czy tablicy rejestracyjnej w przypadku posiadania mocnego subwoofera w bagażniku.
Jak wygłuszyć drzwi samochodowe?
Wygłuszając drzwi należy pokryć matami alubutylowymi jak najwięcej metalowych fragmentów drzwi jak to możliwe. Zakleić należy całą wewnętrzną stronę zewnętrznego poszycia drzwi, gdyż to ono stanowi największy rezonujący fragment blachy. Dodatkowo należy usztywnić i zakleić wszelkie otwory technologiczne po stronie podnośnika szyby. W przypadku, gdy otwory są wyjątkowo duże, należy najpierw użyć specjalnych arkuszy aluminiowych np. CTK FoilFix 200 w celu ich usztywnienia, a dopiero na nie nakleić maty alubutylowe. Drzwi docelowo mają tworzyć sztywną, zamkniętą komorę dla głośnika. Przed naklejeniem mat, należy pamiętać, żeby dokładnie oczyścić i odtłuścić powierzchnię, inaczej maty mogą zacząć się odklejać. Po ich naklejeniu, koniecznie należy użyć specjalnego metalowego wałeczka. Dopiero wtedy maty uzyskają pełnię swoich własności tłumiących.
Najlepsze maty wygłuszające
Wygłuszając dla poprawy basu w zasadzie na tym kończymy część metalową drzwi. Jeśli wygłuszamy dla poprawy wyciszenia pojazdu – należy tutaj zastosować drugą warstwę w postaci pianki zamknięto komórkowej – na przykład Vibrofiltr Flex 6. Pianka taka pochłania wysokie częstotliwości czyli wszelkie świsty, szumy, hałas z opon. W opcji premium stosujemy jeszcze trzecią warstwę w postaci membrany akustycznej – na przykład CTK Block Pro 2.0. Na plastikowe boczki drzwi należy zastosować co najmniej piankę z efektem pamięci, aby powstrzymać skrzypienie i trzaski plastików. Najbardziej optymalnie jednak jest nakleić najpierw matę alubutylową na największe płaskie fragmenty plastiku, aby powstrzymać rezonans boczków przy mocniejszych uderzeniach basu z głośników. Boczek oczywiście również należy najpierw odtłuścić, a w przypadku klejenia mat alubutylowych również je wywałeczkować. Wygłuszając cały samochód postępuje się w zasadzie podobnie, niezależnie czy wygłuszamy podłogę, nadkola, dach czy bagażnik. Najpierw odtłuszczamy, potem kleimy alubutyl, wałeczkujemy, naklejamy drugą warstwę w postaci pianki zamknięto komórkowej, jeśli możemy sobie na to pozwolić to kleimy również membranę akustyczną. Jedynie na maskę silnika stosujemy inny materiał na drugą warstwę zawierający w sobie również warstwę odbijającą ciepło – przykładem jest CTK Elastic F 6 Polecanymi przez nas matami alubutylowymi z półki podstawowej są STP Black Silver. Jako półka średnia polecamy STP Black Gold. Z półki premium najlepszym wyborem będzie STP Aero Gold. Jest to mata o połowę lżejsza niż podstawowe materiały, zapewnia przy tym jeszcze lepsze własności tłumiące. Świetnie sprawdzi się, jeśli nie chcemy dokładać do pojazdu dużo ciężaru związanego z wygłuszeniem. Jako pianki do każdej z tych opcji polecamy: zamknięto komórkową Vibrofiltr Flex 6, z efektem pamięci
Bitplast.
Podsumowanie:
W trakcie projektowania systemu car audio ważnym elementem jest wygłuszenie drzwi. Ma ono na celu wyciszenie wnętrza pojazdu poprzez wyciszenie szumów dobiegających z drogi oraz poprawę jakości i ilości basu dobiegającego z głośników niskotonowych. Najczęściej do wytłumienia stosuje się maty alubutylowe składające się z warstwy butylu i aluminium. W celu wygłuszenia drzwi należy pokryć matami alubutylowymi jak najwięcej metalowych fragmentów drzwi, samochodu, usztywnić i zakleić wszelkie otwory technologiczne oraz dokładnie oczyścić i odtłuścić powierzchnię. Po naklejeniu mat, należy użyć specjalnego metalowego wałeczka.
Jan Mańka
